Over Rijnstreek Oost

Oprichting

De vereniging is opgericht op 10 oktober 1946, net na de oorlog dus. Er was een tekort aan voedsel en het doel van de vereniging was dan ook het door middel van voorlichting aan boeren verbeteren en verhogen van de voedselproductie in Nederland.

De oprichting is zelfs koninklijk goedgekeurd bij besluit van 26 mei 1948, nummer 15. In 1980 zijn de statuten gewijzigd en is de nadruk meer komen te liggen op het verbeteren van de rentabiliteit van de aangesloten bedrijven door het verstrekken van voorlichting op het gebied van landbouw en veehouderij.

De eerste bestuursvergadering vond plaats op 11 februari 1947 in hotel Van Haaften te Bodegraven (naast de sluis in het centrum). Aanwezig waren 7 leden van het voorlopige bestuur, de heren S. Verburg, A.J. de Wit, J.A. Boere, L. Rijkaart. J. Rijlaarsdam, L. van Schaik en F.A. van Zoest. Verder was aanwezig dhr. C.P. Scheepers en A. Burggraaf (secretaris).

Het initiatief van de oprichting kwam van dhr. Ir. C.P. Scheepers, voormalig directeur van de landbouwschool te Gouda en tevens landbouwconsulent. De landbouwconsulent had als taak het verbeteren van de voedselproductie in de regio Rijnstreek Oost. Hij deed dit met behulp van assistenten, de heren C.J. (Cor) de Vos en J. (Jan) de Bruin (vanaf 1948). Ook zij waren jarenlang en tot op hoge leeftijd actief bij de vereniging. Jan de Bruin was vanaf 1948 actief betrokken bij het organiseren van activiteiten en vanaf 1991 is hij secretaris geweest. Tevens is Jan de Bruin het enige ere- lid van de vereniging en woonde hij tot kort voor zijn overlijden de activiteiten nog bij.

Activiteiten

Wat werd in de beginjaren van de vereniging zoal georganiseerd? De activiteiten bestonden uit het organiseren van studiedagen, voorlichtingsavonden (praatavonden) en excursies, het geven van demonstraties, het aanleggen van proefvelden, het begeleiden van een ruilverkavelingsproject, het aansturen van de proefboerderij en het samenwerken met de zusterverenigingen in Zuid- Holland, verenigd in de overkoepelende Federatie van VBV’s te Zuid- Holland. Verder waren er natuurlijk de bestuursvergaderingen door het jaar heen.

Voorlichtingsavonden

In de beginjaren van het bestaan van de vereniging waren er nog nauwelijks auto’s. Alle wegen waren matig verlicht. Vandaar dat de avondbijeenkomsten regionaal per buurt werden georganiseerd in kleine zaaltjes, bijvoorbeeld de Ridderbuurt te Alphen aan den Rijn, in Zwammerdam, in Papekop en in Oudewater.

De meeste boeren kwamen per fiets, vandaar dat de avonden bij voorkeur werden gehouden bij volle maan, zodat de wegen goed zichtbaar waren De oudere agrariërs hielden vast aan hun oude werkwijzen, de voorlichters van toen moesten zich eerst twee jaren bewijzen alvorens ze werden geaccepteerd door de boeren. Soms ging dat “noodgedwongen”, oud-voorlichter Jan de Bruin moest eens onvoorbereid een avond verzorgen omdat één van de sprekers zich ziek had afgemeld. Dit ging hem goed af en zijn adviezen werden al snel geaccepteerd door de veehouders.

Per avond was er een voorzitter, dat was de locale vertegenwoordiger in het bestuur. De uitnodigingen werden nog persoonlijk rondgebracht, zo was er altijd contact. Dat was belangrijk aangezien er nog geen TV was en nog sporadisch telefoon.

Studiedagen

De studiedagen werden georganiseerd in hotel Van Rossum te Bodegraven (nu: Café Vrienden van de Hoeck). Bij het naburige hotel Van Haaften was dan een broodmaaltijd. Deze dag was meestal de 1 e woensdag in februari en kostte de boer 1 gulden voor de gehele dag. Er werd op zo’n dag heel wat bijgepraat door de boeren uit de regio. In 1958 kocht voorlichter Jan de Bruin zijn eerste auto, een VW. De rayons werden ingedeeld: Cor de Vos bediende Bodegraven en Woerden. Jan de Bruin de overige gebieden. De bijeenkomsten werden in het vervolg georganiseerd door Cor de Vos (in “De Brug” te Reeuwijk voor de protestante boeren en in “Amicitia” voor de katholieke boeren). In deze jaren was ook de varkenshouderij in opkomst, daar werd toen goed aan verdiend. Later werden alle bijeenkomsten gezamenlijk georganiseerd in “De Brug”, waar tot op heden nog steeds de avonden plaats vinden.

Ruilverkavelingsprojecten

De vereniging en haar rijksvoorlichters zijn nauw betrokken geweest bij enkele ruilverkavelingsprojecten in de regio en is dus medebepalend geweest voor de inrichting van ons Groene Hart van vandaag. Belangrijkste project uit haar bestaan: de aanleg van de J.C. Hoogendoornlaan en de verplaatsing van veel veehouders van de Steekterweg naar deze nieuwe weg. (omstreeks 1970). Veel bedrijven konden worden gemoderniseerd met de bouw van ligboxenstallen voor de melkkoeien. Bijkomend voordeel was dat de landerijen niet meer doorsneden werden door de spoorlijn Bodegraven-Alphen. Tevens ontstond een betere verkaveling. Alvorens een project kon starten was het nodig dat 50% van de landeigenaren (ook rentmeesters) of 50% van de betrokken oppervlakte voor was. Naast dit grote project zijn er ook een aantal kleinere projecten geweest (Middelburg, Oud-Bodegraven, Waarder, Hekendorp en Alphen).